www.Czerna.wirtualnie.pl
CZERNA (wieś)
Ludność: ok. 270
Województwo: Dolnośląskie
Powiat: Głogów
Gmina: Żukowice
Położenie: N 51°43' E 15°54'
Okrąg: N 51°43'07" E 15°53'43"
25 km NW od Głogowa, na lewym brzegu rzeki Odry
Radnym
Gminy Żukowice sołectwa Czerna jest
Waldemar Walowski, a sołtysem wsi
Mirosława Tworkowska (2010 - 2014). Wieś Czerna jest jedną z najładniejszych wsi na terenie gminy Żukowice. Wieś posiada m.in. salę wiejską, sklep spożywczy, remizę Ochotniczej Straży Pożarnej. Na terenie wsi działa
Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna "Barbórka", która jest jednym z największych zakładów na terenie gminy.
Warto zwiedzić:
- zespół zamkowo-parkowy: zamek z około 1558 r., pierwotnie renesansowy, przebudowany w stylu barokowym w 1725 r., rozbudowany w wieku XIX, z pięknym portalem ozdobionym herbami właścicieli
- położony nad rzeką Odrą park krajobrazowy w stylu angielskim
- zabudowania gospodarcze z połowy XIX w.
Czerna - dawniej Mała Czarna niem. Alteichen dawniej Klein - Tschirne, 1308 r. - Schyrnino; 1310 r. Scirnyna; 1325 r. Czermina; 1376 r. Cschirna. Czerna jest miejscowością, którą wymieniano już w najstarszych źródłach pisanych dotyczących Ziemi Głogowskiej. Przy podziale księstwa, jak zapisano w dokumencie z 1360 roku, znalazła się w części książęcej. Wzmianki o niej pochodzą także z 1376 roku. W drugiej połowie XV wieku (1485 r.) Czerna stała się własnością Melchiora von Glaubitza. Od niego właśnie datuje się główna gałąź linii rodowej. Z jego rodziny pochodzili kolejni spadkobiercy wsi do czasu, gdy trafiła ona w ręce Rechenbergów, a następnie von Stosch z Czernicy, znowu Rechenbergów i znowu von Stosch. Ci ostatni wpisali się na trwale w historię Ziemi Głogowskiej między innymi ze względu na przekonania religijne. W 1758 roku z ich inicjatywy wybudowano we wsi zbór luterański. Budowla dotrwała do lat 50 - tych naszego stulecia i została rozebrana. Od końca XVIII do połowy XIX wieku Czerna była sprzedawana i kupowana kilka razy. Stała się wreszcie własnością baronów Budenbrock, a później (do 1945 roku) rodziny von Frische. Obecnie najciekawszym zabytkiem w Czernej jest dwór, którego budowę rozpoczął w 1558 roku Wolfgang von Glaubitz, wnuk Melchiora. Budowla jest dziełem znanego na Śląsku architekta Hansa Lindera. W roku 1725 będąca w posiadaniu pałacyku rodzina von Stoschów poddała go renowacji oraz wzniosła skrzydło wschodnie. Kolejnym przemianom dwór uległ w latach 30 - tych i 50 - tych ubiegłego stulecia z inicjatywy Budenbrocków. Obecnie jest to trzykondygnacyjny, murowany z cegły i kamienia, podpiwniczony budynek założony na planie prostokąta z dostawionym dwukondygnacyjnym skrzydłem od wschodu. Wejście główne do pałacyku umieszczone zostało po środku elewacji zachodniej. Zdobi je piękny, architektoniczny portal z piaskowca. Wokół niego umieszczono osiem tarcz herbowych. Obok wejścia dostawiono do murów wieżę schodową nakrytą stożkowym dachem. Ściany elewacji ożywione zostały wykuszami biegnącymi przez wszystkie kondygnacje. Wewnątrz budynku zachował się układ dwutraktowy z sienią od strony wejścia. Budynek pokryty jest dwuspadowym dachem posiadającym szczyty. Zajmuje powierzchnię 5,11 ha. Jego kubatura wynosi 12904 m3, a pomieszczeń gospodarczych z częścią mieszkalną 1332 m2. W latach 1830 - 1840 założono od południa , na terenie dworskich łąk przylegających do rezydencji, rozległy park krajobrazowy. Ukształtowano wówczas wielką centralną polanę, wzdłuż której dokonano rzędowych nasadzeń drzew. Wokół parku poprowadzono promenadę spacerową, a także założono liczne ścieżki obiegające łagodnymi łukami trawniki. Prawdopodobnie w wieku XVII usypano wał przeciwpowodziowy, ciągnący się kilka kilometrów wzdłuż brzegu Odry. W drugiej połowie XX wieku obiekt obsadzono aleją dębową, uzupełnioną w wieku XVIII. Ze starego drzewostanu porastającego park, na baczniejszą uwagę zasługuje dzisiaj szpaler grabów, posadzony mniej więcej w połowie wysokości pałacyku. Od północy do elewacji bocznej rezydencji przylega folwark z czworobocznym dziedzińcem, wokół którego postawione zostały budynki gospodarcze. Naprzeciw wejścia głównego do dworku znajduje się płaski teren, pośrodku którego zachował się kamienny cokół z lat 30 - tych XIX wieku. Do dzisiaj zachowała się również klasycystyczna kaplica grobowa wybudowana ok. 200 lat temu. Pokoje pałacyku zdobią przepiękne, bogato zdobione piece kaflowe i kominki. Naprawdę jest czym zachwycić oko. Wiosną i latem, gdy zazielenią się drzewa, jest tu pięknie.
Gotycko-renesansowy pałac w Czernej obecnie:
W tej chwili dwór w Czernej znajduje się w niezłym stanie technicznym, bowiem po zniszczeniach wojennych remontowano go w latach 1959 - 1960. Do 1972 roku pełnił funkcję domu wczasowego Stoczni Gdańskiej. Później był tymczasową siedzibą Muzeum Hutnictwa i Odlewnictwa Metali Kolorowych. Do 1983 roku przechowywano w nim znaleziska archeologiczne z wykopalisk średniowiecznych prowadzonych w okolicach Żukowic. Następnie do 1999 roku był własnością Gminy Żukowice, kiedy to został sprzedany prywatnemu inwestorowi z Krakowa, p. Krystynie Iwanickiej. W roku 1997 w trakcie powodzi stulecia pałac został zalany. W 1998 roku częściowo go wyremontowano. W chwili obecnej w pałacu nadal trwają prace remontowe. Odnawiany jest też zabytkowy park wokół dworu. Nowy właściciel planuje w pomieszczeniach pałacu otworzyć bazę hotelową, a wokół bazę rekreacyjno - wypoczynkową. Zwiedzanie pałacu oraz przyległego parku odbywa się obecnie za zgodą prywatnego właściciela.
Sołectwo Czerna zamieszkuje 246 mieszkańców. Radnym Gminy Żukowice sołectwa Czerna jest Stanisław Lisiecki, a sołtysem wsi Sylwia Frydrych-Ficek. Wieś Czerna jest jedną z najładniejszych wsi na terenie gminy Żukowice. Wieś posiada wyremontowaną salę wiejską, dwa sklepy spożywcze, remizę Ochotniczej Straży Pożarnej. Na terenie wsi działa Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna "Barbórka", która jest jednym z największych zakładów na terenie gminy. W 1997 roku wieś została nawiedzona przez powódź stulecia, w wyniku której zalanych zostało kilkanaście gospodarstw rolniczych, RSP Czerna, remiza OSP, sala wiejska, boisko sportowe wraz z nowo wybudowaną szatnią Ludowych Zespołów Sportowych oraz kilkaset hektarów gruntów rolnych, na których gospodarują rolnicy z tej wsi. Po powodzi wieś w bardzo krótkim czasie została wyremontowana przy udziale władz gminy. Wieś Czerna jest w całości zwodociągowana, posiada sieć gazową oraz telefoniczną - budowane w ramach społecznych komitetów. Wyremontowane zostały drogi gminne i transportu rolnego. We wsi funkcjonują Ludowe Zespoły Sportowe, które osiągają znaczące wyniki w skali regionu. LZS posiada jedno z najładniejszych boisk na terenie gminy wraz z szatnią i całym zapleczem socjalnym.
Wioska obecnie (2005 r.):
W ostatnim czasie zmodernizowano boisko sportowe i wybudowano plac zabaw dla dzieci (zdjęcia boiska na stronie LZS Orzeł Czerna w Galerii).
Czytaj więcej...